QR Premier-Ministri Daniyal Ahmetovting to’raghalyghymen o’tken kengeste memlekettik tildi damytugha baghyttalghan is-qiymyl jospary jan-jaqty talqylandy

ASTANA. Qazannyng 30-y. QazAqparat.

Y’kimet Qazaqstan Respublikasy Prezidentining Qazaqstan halyqtary Assambleyasynyng ghII sessiyasynda bergen tapsyrmalaryn oryndau jo’nindegi is-sharalardy jalghastyruda. Qazannyng 28-inde QR Premier-Ministri Daniyal Ahmetovting to’raghalyghymen o’tken kengeste memlekettik tildi damytugha baghyttalghan is-qiymyl jospary jan-jaqty talqylandy, dep habarlaydy QazAqparat.

Talqylau barysynda elimizde memlekettik tildi damytudy qarastyratyn barlyq aspektiler boyynsha a’zirlengen baghyttar so’z boldy. Olardyng qatarynda – tildi Qazaqstannyng barlyq azamattaryn biriktiretin simvol retinde nasiyhattau, is qaghazdaryn memlekettik tilge jy’rgizuge ko’shiru, memlekettik tildi menggergen memlekettik qyzmetshiler arasynan qazaq emes u’lt o’kilderin materialdyq yntalandyru, memlekettik tildi oqytyp-y’iretuge arnalghan oqu qu’raldary men a’distemesin a’zirleumen aynalysatyn bilim beru nysandaryna qoldau ko’rsetu, mamandar a’zirleu, qazaq tilining terminologiyalyq ja’ne tehnologiyalyq bazasyn damytu ma’seleleri kenginen talqylandy.

Sonday-aq kengeste memlekettik tildi oqytu kurstaryn u’yymdastyru jo’nindegi orys ja’ne slavyan birlestikteri men o’zge u’lttyq-ma’deniy ortalyqtargha qoldau ko’rsetu ma’selesi qaraldy. Memleket basshysynyng tapsyrmasyna baylanysty barlyq ma’seleler Tilderdi qoldanu men damytudyng 2001-2010 jyldargha arnalghan memlekettik baghdarlamasyna o’zgerister engizudi qajet etedi.

Bu’ryn habarlanghanday, Y’kimetting o’tken jolghy kengesinde Premier-Ministr Daniyal Ahmetov to’raghalyq jasaytyn memlekettik til sayasatyn aldaghy uaqytta jetildiru jo’ninde Arnayy komissiya qu’ryldy. Oghan Daniyal Ahmetov A. Baytu’rsynov atyndaghy Til bilimi institutynyng direktory Ko’bey Hu’sayyndy Arnayy komissiya to’raghasynyng orynbasary etip bekitti.

Bu’dan basqa, komissiya ju’mysyn tiyimdi y’ilestiru y’shin y’sh seksiya qu’ryldy. Olar – normativtik-qu’qyqtyq, ghylymiy-bilim beru ja’ne terminologiyalyq-onomastikalyq seksiyalar. Arnayy komissiya qu’ramyna ghalym-sarapshylar men memlekettik organdardyng basshylary endi.

Y’kimet basshysy seksiya jetekshilerine 5 qarashagha deyin naqty is-qimyl josparyn a’zirleuge ja’ne 2007 jylgha arnalghan respublikalyq byudjetti Parlamentte qarau qarsangynda shyghystardy engizu y’shin qajetti qarjylandyru ko’lemin anyqtaugha tapsyrma berdi.

Kengeske qatysushylar by’gingi talqylau barysynda u’zaq merzimge arnalghan is-sharalargha da toqtalyp o’tti. «Merzim mangyzdy emes, tu’jyrymdamalyq ko’zqaras mangyzdy. Tolyqtay alghanda, baghdarlamany sapaly oryndau osyghan baylanysty», dep atap ko’rsetti Premier-Ministr.

Kengeste aghylshyn tilin qarqyndy ja’ne tereng y’iretu ja’ne qazaq alfavitinen latyn qarpine ko’shu baghdarlamalary turaly Prezidentting tapsyrmasyna baylanysty sharalar talqygha salyndy. Qabyldanghan sheshimge sa’ykes, 15 jeltoqsangha deyin my’ddeli vedomstvolar aghylshyn tilin y’iretu ortalyqtaryn qu’ru ja’ne respublikadaghy jalpy bilim beretin mektepterde terengdetip oqytu baghdarlamasyn kezeng boyynsha engizu jo’ninde u’synystar beruleri tiyis. Ty’rkiya, O’zbekstan, A’zerbayjan ja’ne Ty’rikmenstan elderining latyn a’lipbiyine ko’shu ta’jiriybesin kelesi jyldyng 15 nauryzyna deyin zerttep, jy’rgizilgen ghylymiy zertteulerden keyin latyn a’lipbiyine kezeng-kezengmen ko’shudi anyqtau jo’ninde u’synystar engizilui kerek.